KOS

Jest mniejszy o połowę od gołębia i drobniejszej budowy. Ma stosunkowo długi ogon. Samiec kosa jest jednolicie czarny. Wyraźnie odznacza się żółtopomarańczowy dziób i obwódka oka. Samica różni się od samca: jest ciemnobrązowa z rozjaśnieniami na gardle i piersi. Jeszcze niedawno kos był gatunkiem typowo leśnym. Zamieszkiwał przede wszystkim cieniste i wilgotne lasy i ich obrzeża bogate w krzewy i zarośla. Takie tereny najbardziej obfitują w naturalny pokarm kosa: Z biegiem czasu, przede wszystkim ze względu na łatwość zdobywania pokarmu, kosy zaczęły zasiedlać ludzkie osiedla. Doszło do tego, że gatunek podzielił się na dwie populacje różniące się trybem życia, zwyczajami żywieniowymi i zachowaniem. Populację leśną stanowią ptaki dość płochliwe, odlatujące na zimę, żywiące się głównie dżdżownicami, owadami i owocami. Kosy miejskie są dużo mniej płochliwe i często zaglądają do wystawianych zimą karmników. Są w stanie zdobyć pokarm przez cały rok, dlatego zimują w swych terytoriach lęgowych.

Dziś kos jest częstym mieszkańcem nie tylko parków i ogrodów, ale też terenów miejskich skąpych w drzewa i krzewy. Kosa możemy spotkać i łatwo rozpoznać w dwóch charakterystycznych dla niego sytuacjach: w trakcie szukania pożywienia oraz podczas śpiewu – gdy nawołuje partnerkę lub obwieszcza granice swego terytorium. Kos poszukuje pożywienia prawie wyłącznie na ziemi: porusza się skacząc i rozgarniając ściółkę i suche liście. Słysząc więc podczas spaceru głośne, nieco nerwowe poruszenie na ziemi, możemy być prawie pewni obecności kosa.

Drugą wizytówką kosa jest śpiew. Pieśń jego ma charakter występu: ma swój określony czas i właściwe miejsce. Usłyszymy go głównie rano i przed wieczorem. Kos znajduje wysoko położoną gałąź, sterczącą antenę bądź samotnie stojącą latarnię, skąd daleko słychać będzie wykonywaną przez niego pieśń. Śpiew jest niespieszny, bardzo melodyjny, jakby uroczysty. Barwę głosu określa się jako głębokie, fletowe gwizdy. Pieśń kosa jest urozmaicona, złożona z wyraźnych zwrotek przedzielonych kilkusekundowymi przerwami. Frazy są zróżnicowane, czasem dość wymyślne, ale w odróżnieniu od drozda śpiewaka nie powtarzane raz za razem. Zaniepokojony, kos ostrzega przyspieszającym, przenikliwym krzykiem